زيگورات چغازنبيل داراي قاعده اي مربع شکل به ابعاد  103 در 103 متر در پنج طبقه است که هر طبقه راه دسترسي متفاوتي دارد. تنها خانواده پادشاهي و کاهن‌هاي اعظم، امکان دسترسي و ورود به  پنجمين و مرتفع ترين طبقه زيگورات را داشته اند. ارتفاع اين سازه 52 متر بوده که هم‌اينک 25 متر از آن ‌مانده است.

اين اثر ارزشمند يکي از هفده‌ اثر فرهنگي ثبت شده از ايران در فهرست ميراث جهاني يونسکو است.

بر ديواره ها، آجرهايي به خط ميخي عيلامي دیده مي‌شود که همگي داراي متن مشابهي هستند: من اونتاش، شاه انزان و شوش، در اين‌جا شهر اونتاش و اين مکان مقدس را برپا نمودم آن را به خداي اينشوشينک مقدس هديه نمودم. باشد که کارها و هديه من نزد اينشنوشينک پذيرفته شود در اين‌جا برقرار بماند.‌

و اما در نزديکي بناي زيگورات بقاياي تصفيه‌خانه آبي ديده مي‌شود که جزو قديمي‌ترين تأسيسات آب‌رساني جهان به شمار مي‌رود که آب آن از رودخانه‌ي کرخه در فاصل‌ 45 کيلومتري تأمين مي‌شد، زیرا سفره آب زير زميني در عمق 100 متري بوده و بهره‌برداري از آن بسيار مشکل بوده است. آب پس از گذشــتن از اين راه طولاني در اســتخري به پهناي 25/7 متــر، درازاي 70/10 متر و ژرفاي5 متر مي‌ريخته ‌و از دهانه هاي کوچک  به آبگير كوچكى مى پيوسته است. اين اســتخر بزرگ با لايه هاي ماسه و ريگ و زغال انباشته شــده بود تا آب كرخه پس از ريختن به درون آن، هنگام گذر از لايه ها، پالايش شــود. آب تصفيه شده در كف استخر از 9 دهانه كه در پايين يكي از ديواره ها كار گذاشــته شــده بودند، به درون آبگير كوچكي مي رفــت و در پي فشار آب استخر، چشمه ‌پاك و بزرگي از آبگير مي جوشــيده است‌.

منبع:تابناک با تو